Flakturm to masywne wieże – der Turm, ze stanowiskami na działa przeciwlotnicze, czyli die Flugabwehrkanone nazywane w skrócie Flak. Miały chronić najważniejsze dla Rzeszy miasta, a raczej części głównych miast przed nalotami alianckimi. Już w 1941 roku Hitler musiał się z nimi poważnie liczyć i podjąć kroki w celu zminimalizowania szkód jakie mogą spowodować.
Strażnikami broniącymi przed nalotami Berlina, Hamburga i Wiednia miały być masywne konstrukcje będące połączeniem bunkra i stanowisk obrony przeciwlotniczej. Powstało takich budowli zaledwie osiem par, z czego 3 pary w Wiedniu.
Wyróżnia się trzy główne typy flakturm.
W stolicy Austrii zbudowano typy 2 i 3, brak najstarszego typu 1, który powstał w Berlinie i Hamburgu. Najstarsze wieże przypominały ogromny masywny budynek. Taki ni to bunkier – miał wiele okien, ni to koszary.
Budowę pierwszej pary wież rozpoczęto w stolicy Austrii w 1942 roku, bo co ciekawe budowano je w Wiedniu w parach.
Masywniejsza wieża była jednocześnie schronem dla ludności i wojska oraz stanowiskiem obrony przeciwlotniczej a także magazynem amunicji. Druga mniejsza, stanowiskiem dla dział.
Pary wież zbudowano tak, by tworzyły trójkąt broniący centrum miasta. Mniej więcej w jego środku jest Katedra św. Szczepana. Zasięg dział pozwalał jednak pokryć parasolem ochronnym całe miasto, ale widać, która jego część była najcenniejsza dla projektantów obrony.
Najstarsza para to wieże z Arenbergpark leżąca 15 minut spacerkiem od Belwederu.
Ich budowę zaczęto w grudniu 1942 roku, a ukończono w październiku 1943 roku.
Większa wieża u podstaw ma 57 na 57 m i 42 m wysokości. Ściany zewnętrzne to beton grubości 2 m a sufit to aż 3,5 m betonu. W środku znajdowało się 9 pięter, z czego 3 dolne były schronem dla ludności, reszta należała już do wojska i administracji.
Mniejsza wieża będąca jej towarzyszką ma wymiary 39 m na 23,5 m i 43 m wysokości.
Jako druga para wiedeńskich flakturm powstała wieża główna na Stiftskaserne i mniejsza, którą dzisiaj znacie jako Haus des Meeres w Esterhazypark. Ich budowę zaczęto jesienią 1943 roku, ukończono w lipcu 1944 roku. Dzisiaj większa, okrągła wieża służy nadal wojsku, znajduje się na dziedzińcu Akademii Obrony Narodowej (Landesverteidigungsakademie).
Trzecia i ostatnia para wiedeńskich flakturm została zbudowana pod koniec wojny w Augarten. Ich budowę zaczęto latem 1944 roku, ukończono w styczniu 1945 roku.
Tutejsza wieża główna ma aż 55 m wysokości, jej środek krył 12 pięter. Widzicie ją na zdjęciu na górze tekstu. Ściany zewnętrze to 2,5 metra betonu. Jest to największa flakturm, a jednocześnie jedyna uszkodzona przez wybuch.
Flakturm to jedne z ciekawszych pomysłów wojskowych czasu II wojny światowej. Były zbudowane tak solidnie, że do dzisiaj szpecą miasta, w których je wzniesiono.
Wysadzenie ich jest zbyt kosztowne i trudne. Zbudowano je właśnie tak, by nie były łatwe do uszkodzenia, a co dopiero zniszczenia. Wysadzono co prawda po wojnie jedną z berlińskich flakturm, która nie stała w gęsto zabudowanej części miasta. Ogromna kupa zbrojonego betonu, która pozostała z nie do końca zniszczonej budowli zniechęca do podobnych eksperymentów, chociażby w Wiedniu.
Wieże straszą więc do dzisiaj. Jedne są opuszczone, inne miasto stara się jakoś zagospodarować i wkomponować w swoją panoramę. Stanowią ciekawą pamiątkę po nie tak znów odległych czasach. Dla mnie należą do tej samej estetyki co krakowski Szkieletor, mają jednak do opowiedzenia o wiele ciekawszą historię.
Beata
No Comments